Kirazlı Turta: Yaz Mevsiminin En Tatlı ve Ferahlatıcı Lezzeti!
Mis gibi kokusuyla fırından çıktığı anda iştah kabartan, ekşi ve tatlı kirazların mükemmel uyumuyla damakları şenlendiren Kirazlı Turta, özellikle yaz aylarının ve kiraz mevsiminin vazgeçilmez tatlılarından biridir. İster tek başına, ister bir top vanilyalı dondurmayla servis edin, bu klasik lezzet, her lokmada size bir yaz şöleni yaşatacak!
Hangi Yöreye Ait?
Kirazlı turta (Cherry Pie), köken olarak Avrupa’dan, özellikle İngiliz ve Fransız mutfaklarından gelmekle birlikte, Amerika Birleşik Devletleri’nde ikonikleşmiş bir tatlıdır. Özellikle Şükran Günü ve 4 Temmuz gibi Amerikan kutlamalarının vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. “Amerikan Pie” terimi bile, elmalı turtanın yanı sıra kirazlı turtanın da bu ülkenin kültürel bir sembolü olmasından kaynaklanır.
Kalori Miktarı
Bu tarifle hazırlanan bir dilim (yaklaşık 1/8’i) Kirazlı Turta’nın kalori miktarı yaklaşık 350-550 kalori arasında değişebilir. Bu değer, kullanılan hamurun türü (tereyağlı, az yağlı), şeker miktarı, kirazların doğal tatlılığı, kalınlığı ve porsiyon büyüklüğüne göre değişiklik gösterecektir. Dondurma veya krema gibi ekstralar kalori miktarını artıracaktır.
Artı ve Eksi Yönleri Nelerdir?
Artı Yönleri:
- Mevsimsel Lezzet: Özellikle taze kirazlarla yapıldığında yaz mevsiminin tüm ferahlığını ve lezzetini sunar.
- Lezzetli ve Dengeli: Ekşi ve tatlı kirazların dengesi, turta kabuğunun kıyır kıyır dokusuyla birleşince muhteşem bir tat deneyimi yaratır.
- Görsel Çekicilik: Üzerine örülen kafes deseni veya tam kapalı, üzeri delikli tasarımıyla sofralara şıklık katar.
- Servis Çeşitliliği: Sıcak, ılık veya soğuk servis edilebilir; vanilyalı dondurma, krema veya sütle harika gider.
- Hazırlanabilir: Önceden hazırlanıp pişirilerek veya sadece iç harcı hazırlanarak buzdolabında bekletilebilir.
Eksi Yönleri:
- Yüksek Şeker ve Kalori: Özellikle geleneksel tariflerde bol miktarda şeker ve yağ (turta hamuru) içerdiği için kalori değeri yüksek olabilir.
- Diyetlere Uygun Değil: Kilo kontrolü yapan veya şeker kısıtlaması olan bireyler için uygun bir seçenek değildir.
- Hamur Hazırlığı: Turta hamuru hazırlığı ve açılması biraz pratik ve zaman gerektirebilir. Hazır hamur kullanmak bu süreyi kısaltabilir.
- Çekirdek Ayıklama: Taze kiraz kullanıldığında çekirdek ayıklama işlemi zaman alıcı olabilir.
Hangi Hastalıklara İyi Gelmez?
Kirazlı Turta, lezzetli olmasına rağmen yüksek şeker ve karbonhidrat içeriği nedeniyle bazı sağlık durumları için dikkatli veya sınırlı tüketilmesi gereken bir tatlıdır:
- Diyabet Hastalığı: Yüksek şeker içeriği, kan şekerini hızla yükseltebilir. Diyabet hastaları için önerilmez veya doktor kontrolünde, şekersiz tatlandırıcılarla hazırlanmış özel versiyonları tercih edilmelidir.
- Obezite ve Kilo Problemleri: Yüksek kalorili ve yağlı (turta hamuru) yapısı nedeniyle kilo kontrolü sağlamak isteyen bireylerin aşırı tüketimden kaçınması gerekir.
- Kalp ve Damar Hastalıkları: Yüksek doymuş yağ (tereyağı) ve şeker içeriği, bu tür rahatsızlıkları olan kişiler için risk teşkil edebilir, kolesterol seviyelerini olumsuz etkileyebilir.
- Çölyak Hastalığı/Glüten İntoleransı: Buğday unu içeren hamur kullanıldığı için glüten içerir. Çölyak hastaları veya glüten intoleransı olanlar glutensiz unlarla hazırlanan özel versiyonlarını tercih etmelidir.
Kirazlı Turta Tarifi
Bu tarif, ekşi ve tatlı dengesini yakalayan klasik bir kirazlı turta için temel adımları içerir.
Malzemeler:
Turta Hamuru İçin (2 adet – bir alt, bir üst):
- 2.5 su bardağı çok amaçlı un
- 1 çay kaşığı tuz
- 225 gr soğuk tereyağı (küp küp doğranmış)
- Yarım su bardağı çok soğuk su (gerektiğinde biraz daha eklenebilir)
Kirazlı İç Harç İçin:
- 6 su bardağı çekirdeği çıkarılmış taze kiraz (veya dondurulmuş kiraz, çözülmüş ve suyu süzülmüş)
- Yarım ila 1 su bardağı toz şeker (kirazların ekşiliğine göre ayarlayın)
- 1/4 su bardağı mısır nişastası veya un (kıvam arttırıcı)
- 1 çay kaşığı vanilya özütü
- Yarım çay kaşığı badem özütü (isteğe bağlı, kirazla çok yakışır)
- 1 yemek kaşığı limon suyu
- 1 yemek kaşığı tereyağı (küçük parçalar halinde)
Üzeri İçin (İsteğe Bağlı):
- 1 adet yumurta sarısı (çırpılmış)
- 1 yemek kaşığı su
- Bir tutam toz şeker (serpmek için)
Hazırlanışı:
- Turta Hamurunu Hazırlayın:
- Geniş bir kapta un ve tuzu karıştırın.
- Soğuk tereyağı küplerini ekleyin ve parmak uçlarınızla veya bir hamur karıştırıcı ile kırıntı haline gelene kadar karıştırın. Tereyağının tamamen erimemesine dikkat edin, küçük parçacıklar kalsın.
- Çok soğuk suyu azar azar ekleyerek hamuru yoğurun. Hamur bir araya gelmeye başladığında yoğurmayı bırakın. Fazla yoğurmayın.
- Hamuru iki eşit parçaya ayırın, her birini disk şeklinde düzleştirin, streç filme sarın ve en az 30 dakika buzdolabında bekletin (tercihen 1-2 saat).
- Kirazlı İç Harcı Hazırlayın:
- Çekirdeği çıkarılmış kirazları geniş bir kaba alın.
- Üzerine toz şeker (damak zevkinize göre ayarlayın), mısır nişastası/unu, vanilya özütü, badem özütü (kullanıyorsanız) ve limon suyunu ekleyin. Kirazlara zarar vermeden nazikçe karıştırın.
- Turbayı Birleştirin:
- Fırını 200°C’ye (400°F) ısıtın.
- Buzdolabından bir hamur diskini çıkarın. Hafifçe unlanmış bir zeminde merdane ile 30-32 cm çapında yuvarlak bir şekilde açın.
- Hamuru nazikçe 23 cm’lik bir turta kalıbına yerleştirin. Kenarlarını hafifçe kesin veya katlayın.
- Hazırladığınız kirazlı iç harcı hamurun içine yayın. Üzerine tereyağı parçalarını serpiştirin.
- Diğer hamur diskini de açın. İsterseniz bu hamuru şeritler halinde keserek turta üzerine kafes deseni oluşturabilirsiniz. Ya da tamamen kapalı bırakıp üzerine birkaç kesik atarak buharın çıkmasını sağlayabilirsiniz.
- Üst hamuru kirazlı harcın üzerine yerleştirin ve kenarlarını alt hamurla birleştirerek sıkıca kapatın. Eğer kafes deseni yaptıysanız, şeritleri alttaki hamurla birleştirin.
- Üzerini Hazırlayın ve Pişirin:
- Küçük bir kapta yumurta sarısı ve suyu çırpın. Bu karışımı fırça ile turta kabuğunun üzerine sürün. İsteğe bağlı olarak biraz toz şeker serpiştirin.
- Turtayı bir fırın tepsisine yerleştirin (akabilecek meyve suyuna karşı koruma sağlar).
- Önceden ısıtılmış fırında 200°C’de 15-20 dakika pişirin. Ardından fırın sıcaklığını 175°C’ye (350°F) düşürün ve 35-45 dakika daha (veya üzeri altın rengi olana ve kiraz suyu kabarcıklanmaya başlayana kadar) pişirin. Kirazlar iyice yumuşamalı ve sosu kıvam almalıdır.
- Eğer üzeri çok hızlı kızarırsa, alüminyum folyo ile üzerini gevşekçe kapatabilirsiniz.
- Dinlendirme ve Servis:
- Pişen turtayı fırından çıkarın ve kesmeden önce en az 2-3 saat (tercihen daha uzun) tamamen soğuması için tel ızgara üzerinde dinlendirin. Bu, iç harcın kıvam almasını ve dilimlerin dağılmamasını sağlayacaktır.
- Ilık veya soğuk olarak, üzerine bir top vanilyalı dondurma veya bir kaşık krema ile servis yapın.
Afiyet olsun!
