Spagetti Pastası, geleneksel makarnaya bambaşka bir bakış açısı getiren, katmanlı ve doyurucu bir ana yemektir. Özellikle çocuklu ailelerin favorisi olmaya aday bu tarif, spagettinin peynir, kıyma ve sosla birleşerek kek benzeri bir form almasıyla ortaya çıkar. Geleneksel fırında makarnadan daha ilginç bir sunuma sahip olan Spagetti Pastası, kalabalık sofralar için de oldukça pratik ve lezzetli bir alternatiftir.
Hangi Yöreye Ait?
Spagetti Pastası (Baked Spaghetti Pie veya Spaghetti Bake), doğrudan İtalyan mutfağına ait geleneksel bir yemek olmaktan ziyade, Amerikan mutfağında ortaya çıkmış ve özellikle “comfort food” (rahatlatan yemek) kategorisinde yer alan bir füzyon yemeğidir. İtalyan makarnasının Amerikan damak zevkine ve pratik mutfak alışkanlıklarına uyarlanmış bir yorumudur. Özellikle 20. yüzyılın ortalarından itibaren popülerleşmiştir.
Kalori Miktarı
Bu tarifle hazırlanan bir dilim (yaklaşık 1/8’i veya 1/6’sı) Spagetti Pastası’nın kalori miktarı yaklaşık 450-700 kalori arasında değişebilir. Bu değer, kullanılan kıymanın yağ oranı, eklenen peynir miktarı (mozzarella, ricotta, parmesan), domates sosunun içeriği ve porsiyon büyüklüğüne göre değişiklik gösterecektir. Daha az yağlı kıyma ve peynir seçimi ile kalori miktarı düşürülebilir.
Artı ve Eksi Yönleri Nelerdir?
Artı Yönleri:
- Doyurucu ve Besleyici: Karbonhidrat (makarna), protein (kıyma) ve süt ürünleri (peynir) içerdiği için oldukça doyurucu ve dengeli bir öğün sunar.
- Pratik ve Kolay Hazırlanır: Temel makarnayı haşladıktan ve sosu hazırladıktan sonra fırında birleşen, nispeten az çaba gerektiren bir yemektir.
- Kalabalık Sofralar İçin İdeal: Genellikle büyük bir fırın kabında yapıldığı için bol porsiyon çıkar ve kalabalık aileler veya misafir ağırlamak için çok uygundur.
- Çocuk Dostu: Makarnanın ve kıymanın bir arada olması, çocukların da severek tüketebileceği bir lezzet olmasını sağlar.
- Hazırlanabilir: Önceden hazırlayıp buzdolabında bekletip pişirme saatine yakın fırına verebilirsiniz.
Eksi Yönleri:
- Yüksek Kalori ve Yağ: Özellikle bol peynir ve yağlı kıyma kullanıldığında kalori ve yağ içeriği yüksek olabilir.
- Glüten İçeriği: Buğday unu bazlı makarna kullanıldığı için glüten intoleransı olanlar için uygun değildir (ancak glütensiz makarna ile yapılabilir).
- Süt Ürünleri İçeriği: Peynir ve bazen kullanılan ricotta peyniri nedeniyle laktoz intoleransı olanlar için sorun yaratabilir.
- Uzun Pişirme Süresi: Fırında pişirme süresi biraz zaman alabilir, bu da ani kararla yapılabilecek bir yemek olmasını engeller.
Hangi Hastalıklara İyi Gelmez?
Spagetti Pastası, içerdiği malzemeler nedeniyle bazı sağlık durumları için dikkatli veya sınırlı tüketilmesi gereken bir yemektir:
- Diyabet Hastalığı: Yüksek karbonhidrat içeriği (makarna) ve bazı tariflerdeki ek şeker (soslarda) kan şekerini yükseltebilir. Porsiyon kontrolü veya tam buğday makarnası gibi düşük glisemik indeksli alternatifler tercih edilmelidir.
- Obezite ve Kilo Problemleri: Yüksek kalorili ve yağlı yapısı nedeniyle kilo kontrolü sağlamak isteyen bireylerin aşırı tüketimden kaçınması gerekir.
- Kalp ve Damar Hastalıkları: Yüksek doymuş yağ (yağlı kıyma, tam yağlı peynirler) ve sodyum (tuz, hazır soslar) içeriği, bu tür rahatsızlıkları olan kişiler için risk teşkil edebilir. Yağsız kıyma, az tuz ve az yağlı peynirler tercih edilmelidir.
- Laktoz İntoleransı: Peynir ve ricotta gibi süt ürünleri kullanıldığında laktoz intoleransı olan kişilerde rahatsızlığa neden olabilir. Laktozsuz peynirler veya süt ürünü içermeyen alternatifler kullanılabilir.
- Çölyak Hastalığı/Glüten İntoleransı: Buğday unu içeren normal makarna kullanıldığında glüten içerir. Bu durumdaki kişiler glütensiz makarna tercih etmelidir.
Spagetti Pastası Tarifi
Bu tarif, klasik bir Spagetti Pastası’nın doyurucu ve lezzetli bir versiyonunu sunar.
Malzemeler:
Spagetti Tabanı İçin:
- 450 gr spagetti
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 2 adet büyük boy yumurta (hafif çırpılmış)
- Yarım su bardağı rendelenmiş Parmesan peyniri
- Yarım su bardağı rendelenmiş Mozzarella peyniri
- Çeyrek su bardağı ince kıyılmış taze maydanoz
- Yarım çay kaşığı tuz
- Çeyrek çay kaşığı karabiber
Kıymalı Sos İçin:
- 400 gr orta yağlı veya yağsız dana kıyma
- 1 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 adet orta boy soğan (ince doğranmış)
- 2 diş sarımsak (ince kıyılmış)
- 1 kutu (yaklaşık 400 gr) doğranmış domates (kendi suyuyla birlikte)
- Yarım su bardağı domates salçası veya domates püresi
- 1 çay kaşığı kuru kekik
- Yarım çay kaşığı kuru fesleğen
- Tuz ve karabiber (damak zevkine göre)
Üst Katman İçin:
- 1 su bardağı rendelenmiş Mozzarella peyniri
- Yarım su bardağı rendelenmiş Parmesan peyniri
Hazırlanışı:
- Makarnayı Haşlayın: Geniş bir tencerede bol suyu kaynatın. Tuz ekleyin ve spagettiyi paketin üzerindeki talimatlara göre “al dente” (dişe gelir) kıvamda haşlayın. Makarnayı süzün ve zeytinyağı ile karıştırarak yapışmasını önleyin.
- Spagetti Tabanını Hazırlayın: Geniş bir kapta haşlanmış spagettiyi, çırpılmış yumurtaları, Parmesan peynirini, Mozzarella peynirini, ince kıyılmış maydanozu, tuzu ve karabiberi iyice karıştırın.
- Fırın Kabını Hazırlayın: 23-25 cm çapında yuvarlak bir fırın kabını veya orta boy bir kare fırın kabını hafifçe yağlayın. Spagetti karışımının yarısını kabın tabanına yayın ve kenarlarını yükselterek bir “yuva” veya “kabuk” oluşturun.
- Kıymalı Sosu Hazırlayın: Geniş bir tavada zeytinyağını orta ateşte ısıtın. Kıymayı ekleyin ve rengi dönüp suyunu çekene kadar kavurun. Fazla yağı süzebilirsiniz.
- Doğranmış soğanı ekleyin ve şeffaflaşana kadar soteleyin (yaklaşık 3-5 dakika). Sarımsağı ekleyin ve kokusu çıkana kadar 1 dakika daha soteleyin.
- Doğranmış domatesi, domates salçasını/püresini, kekiği, fesleğeni, tuz ve karabiberi ekleyin. Sosu karıştırın ve kısık ateşte 10-15 dakika kadar pişirin, ara sıra karıştırarak sosun yoğunlaşmasını sağlayın.
- Pastayı Birleştirin: Spagetti tabanının içine kıymalı sosun tamamını veya büyük bir kısmını eşit şekilde yayın.
- Üzerine kalan spagetti karışımını kapatın (kıyma sosunu tamamen örtmeyebilir, önemli değil).
- En üste rendelenmiş Mozzarella peyniri ve Parmesan peynirini serpiştirin.
- Pişirin: Önceden ısıtılmış 180°C (350°F) fırında yaklaşık 25-30 dakika kadar veya peynir eriyip üzeri kızarana ve kabarcıklanmaya başlayana kadar pişirin.
- Dinlendirme ve Servis: Fırından çıkan Spagetti Pastası’nı dilimlemeden önce 5-10 dakika dinlendirin. Bu, dilimlerin daha düzgün kesilmesine yardımcı olacaktır. Sıcak servis yapın.
Afiyet olsun!
