Tayland mutfağı, zengin aromaları ve karmaşık lezzet dengeleriyle dünya çapında tanınır. Bu mutfağın en popüler ve karakteristik yemeklerinden ikisi Yeşil Köri (Green Curry) ve Kırmızı Köri (Red Curry)‘dir. Her ikisi de hindistan cevizi sütü bazlı olsa da, renkleri, baharat profilleri ve acılık seviyeleriyle belirgin farklılıklar gösterirler.

Yöreleri ve Tarihçeleri

Her iki köri de Tayland‘ın merkez bölgelerinden köken alır. Köri, Tayland’da “Kaeng” olarak bilinir ve bölgeden bölgeye farklılık gösteren bir macun (paste) ile hazırlanır. Köri macunları, yüzyıllardır taze otlar ve baharatların havanda dövülerek ezilmesiyle oluşturulmuştur.

Yeşil Köri (Kaeng Keow Wan – “Tatlı Yeşil Köri”): Adı, kullanılan taze yeşil biberlerden ve renginden gelir. “Tatlı” kelimesi, acılığına rağmen yumuşak ve tatlımsı bir dengeye sahip olmasından kaynaklanır. Genellikle Tayland’da en acı köri türlerinden biri olarak kabul edilir, ancak acılık seviyesi kullanılan biber miktarına göre değişir.
Kırmızı Köri (Kaeng Phet – “Acı Köri”): Adını kurutulmuş kırmızı biberlerden alır. Genellikle yeşil köriye göre daha az acı olduğu düşünülse de, bu da yine kullanılan biber miktarına ve türüne bağlıdır. Kırmızı köri, Tayland’da en yaygın kullanılan köri türlerinden biridir.

Besin Değeri ve Kalori Miktarı

Hem yeşil hem de kırmızı körinin kalori miktarı, kullanılan hindistan cevizi sütü miktarına (tam yağlı/düşük yağlı), eklenen protein (tavuk, karides, tofu vb.) ve sebzelerin çeşitliliğine göre değişir.

Ortalama bir porsiyon (yaklaşık 240-300 ml) Tayland Yeşil Köri:300 ila 450 kalori arasında değişebilir.
- Bir fincan (yaklaşık 240 gram) Tayland yeşil körisi ortalama 379 kalori, 12 gram protein, 31 gram yağ ve 14 gram karbonhidrat içerebilir.
Ortalama bir porsiyon (yaklaşık 240-300 ml) Tayland Kırmızı Köri:280 ila 420 kalori arasında değişebilir.
- Bir fincan (yaklaşık 240 gram) Tayland kırmızı körisi ortalama 337 kalori, 14 gram protein, 19 gram yağ ve 29 gram karbonhidrat içerebilir.

Her iki köri de, içerdikleri baharatlar ve sebzeler sayesinde vitamin, mineral ve antioksidanlar açısından zengin olabilir.

Yeşil Köri ve Kırmızı Köri Arasındaki Farklar ve Özellikler

Özellik	Yeşil Köri (Green Curry)	Kırmızı Köri (Red Curry)
Renk	Yeşil	Kırmızı
Ana Baharat	Taze yeşil biberler (genellikle kuşgözü biberleri), kişniş kökü, fesleğen, limon otu, galangal, kaffir lime yaprağı/kabuğu, sarımsak, arpacık soğanı, karides salçası, beyaz biber.	Kurutulmuş kırmızı biberler (daha büyük ve daha az acı olabilir), galangal, limon otu, kaffir lime kabuğu, kişniş tohumu, kimyon tohumu, sarımsak, arpacık soğanı, karides salçası, beyaz biber.
Acılık	Genellikle daha acıdır (taze yeşil biberler sayesinde).	Genellikle yeşil köriye göre biraz daha az acıdır (kurutulmuş kırmızı biberler sayesinde). Ancak bu durum kullanılan biber miktarına ve türüne göre değişebilir.
Lezzet Profili	Taze, aromatik, otlu, biraz tatlı ve yoğun acı.	Zengin, baharatlı, biraz tuzlu ve hafif tatlı.
Kıvam	Genellikle biraz daha ince kıvamlıdır.	Genellikle daha yoğun ve kremsi bir kıvama sahiptir.
Popüler Proteinler	Tavuk, balık köftesi, Tayland patlıcanı.	Tavuk, sığır eti, domuz eti, ördek.
Sebzeler	Tayland patlıcanı (pea aubergine), bambu filizi, Tayland fesleğeni, bezelye.	Bambu filizi, Tayland patlıcanı, tatlı biber, kabak, bezelye.

E-Tablolar’a aktar

Artı ve Eksi Yönleri (Genel Olarak Tayland Köri)

Artı Yönleri:

Zengin Lezzet: Karmaşık ve derin aromalarıyla damak zevkine hitap eder.
Besleyici: İçerdiği protein, sebzeler ve baharatlar sayesinde vitamin, mineral ve lif sağlar.
Antioksidan Zengini: Zencefil, sarımsak, zerdeçal (kırmızı köride daha belirgin), acı biber gibi baharatlar güçlü antioksidan ve anti-inflamatuar özelliklere sahiptir.
Bağışıklık Desteği: Baharatların birçoğu bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Metabolizma Hızlandırıcı: Acı biberdeki kapsaisin, metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olabilir.

Eksi Yönleri:

Yüksek Kalori ve Yağ: Tam yağlı hindistan cevizi sütü kullanıldığında kalori ve doymuş yağ içeriği yüksek olabilir. Bu durum, özellikle kilo kontrolü yapanlar için porsiyon kontrolü gerektirir.
Yüksek Sodyum: Hazır köri macunları ve balık sosu gibi malzemeler yüksek sodyum içerebilir, bu da yüksek tansiyon hastaları için risk oluşturabilir.
Acılık Seviyesi: Acıya hassasiyeti olanlar için yoğun acı, mide rahatsızlıklarına neden olabilir.
Alerjenler: Karides salçası içerdiğinden deniz ürünleri alerjisi olanlar için uygun değildir. Hazır macunların içeriklerini kontrol etmek önemlidir.

Hangi Hastalıklara İyi Gelmez?

Tayland körisi genel olarak faydalı bileşenler içerse de, bazı durumlar için dikkatli tüketilmesi önerilir:

Kalp Hastalıkları ve Yüksek Kolesterol: Yüksek doymuş yağ içeren hindistan cevizi sütü ve bazı etler, bu hastalıklara sahip bireyler için risk oluşturabilir. Düşük yağlı hindistan cevizi sütü veya daha az miktarda kullanılması önerilir.
Yüksek Tansiyon: Yüksek sodyum içeriği nedeniyle tansiyon hastaları için riskli olabilir. Ev yapımı macunlar ve düşük sodyumlu soslar tercih edilmelidir.
Reflü ve Mide Ülseri: Yoğun acılık ve baharatlar, reflü veya mide hassasiyeti olan kişilerde semptomları kötüleştirebilir.
Böbrek Rahatsızlıkları: Sodyum ve potasyum kısıtlaması olan bireylerin dikkatli tüketmesi gerekebilir.
Laktoz İntoleransı: Hindistan cevizi sütü laktoz içermese de, köriye eklenen diğer süt ürünleri (nadiren de olsa) veya alerjiler göz önünde bulundurulmalıdır.

Temel Tayland Yeşil Köri Tarifi

Tayland Yeşil Köri (1 Porsiyon: Ortalama 350-450 Kalori)

Bu tarif 4 kişiliktir.

Malzemeler:

2 yemek kaşığı yeşil köri macunu (hazır veya ev yapımı)
400 ml tam yağlı hindistan cevizi sütü
200 ml tavuk suyu veya sebze suyu
300-400 gr tavuk göğsü veya but (küp küp doğranmış) veya karides / tofu
1 adet küçük Tayland patlıcanı (pea aubergine) veya normal patlıcan (küp doğranmış)
1 adet kırmızı biber (ince dilimlenmiş)
Yarım su bardağı bambu filizi (konserve, süzülmüş)
2 adet kaffir lime yaprağı (ortasındaki damar çıkarılmış, yırtılmış)
1 yemek kaşığı balık sosu
1 tatlı kaşığı hurma şekeri (veya esmer şeker)
Taze fesleğen yaprakları (Tayland fesleğeni bulabilirseniz daha iyi)
1 yemek kaşığı bitkisel yağ

Servis İçin:

Yasemin pirinci
Taze kişniş

Yapılışı:

Köri Macununu Kavurun: Geniş bir wok tava veya tencerede bitkisel yağı orta ateşte ısıtın. Yeşil köri macununu ekleyin ve kokusu çıkana kadar yaklaşık 1-2 dakika sürekli karıştırarak kavurun.
Hindistan Cevizi Sütü ve Tavuk Suyu Ekleyin: Hindistan cevizi sütünün kalınlaşmış kremalı kısmını (eğer kutuda ayrılmışsa) köri macununa ekleyin ve macunla iyice karıştırarak kaynatın. Kalan hindistan cevizi sütünü ve tavuk suyunu ekleyin, karıştırın ve kaynamaya bırakın.
Tavuk ve Sebzeleri Ekleyin: Kaynayan karışıma küp doğranmış tavuğu ekleyin ve rengi dönene kadar yaklaşık 5 dakika pişirin. Ardından patlıcan, kırmızı biber ve bambu filizlerini ekleyin. Sebzeler yumuşayana kadar 5-7 dakika daha pişirin.
Tatlandırın: Kaffir lime yapraklarını, balık sosunu ve hurma şekerini ekleyin. Lezzetini kontrol edin; tatlı, tuzlu, ekşi ve acı dengesini damak zevkinize göre ayarlayın. Gerekirse daha fazla şeker veya balık sosu ekleyebilirsiniz.
Fesleğeni Ekleyin: Ocaktan almadan hemen önce taze fesleğen yapraklarını ekleyin ve karıştırın.
Servis: Sıcak yasemin pirinci ile birlikte servis yapın. Üzerine biraz taze kişniş serpiştirebilirsiniz.

Temel Tayland Kırmızı Köri Tarifi

Tayland Kırmızı Köri (1 Porsiyon: Ortalama 300-400 Kalori)

Bu tarif 4 kişiliktir.

Malzemeler:

2 yemek kaşığı kırmızı köri macunu (hazır veya ev yapımı)
400 ml tam yağlı hindistan cevizi sütü
200 ml tavuk suyu veya sebze suyu
300-400 gr tavuk göğsü veya but (küp küp doğranmış) veya sığır eti/tofu
1 adet kırmızı dolmalık biber (iri doğranmış)
Yarım su bardağı bambu filizi (konserve, süzülmüş)
2 adet kaffir lime yaprağı (ortasındaki damar çıkarılmış, yırtılmış)
1 yemek kaşığı balık sosu
1 tatlı kaşığı hurma şekeri (veya esmer şeker)
Taze fesleğen yaprakları (Tayland fesleğeni bulabilirseniz daha iyi)
1 yemek kaşığı bitkisel yağ

Servis İçin:

Yasemin pirinci
Taze kişniş veya fesleğen

Yapılışı:

Köri Macununu Kavurun: Geniş bir wok tava veya tencerede bitkisel yağı orta ateşte ısıtın. Kırmızı köri macununu ekleyin ve kokusu çıkana kadar yaklaşık 1-2 dakika sürekli karıştırarak kavurun.
Hindistan Cevizi Sütü ve Tavuk Suyu Ekleyin: Hindistan cevizi sütünün kalınlaşmış kremalı kısmını köri macununa ekleyin ve macunla iyice karıştırarak kaynatın. Kalan hindistan cevizi sütünü ve tavuk suyunu ekleyin, karıştırın ve kaynamaya bırakın.
Tavuk ve Sebzeleri Ekleyin: Kaynayan karışıma küp doğranmış tavuğu ekleyin ve rengi dönene kadar yaklaşık 5 dakika pişirin. Ardından kırmızı dolmalık biber ve bambu filizlerini ekleyin. Sebzeler yumuşayana kadar 5-7 dakika daha pişirin.
Tatlandırın: Kaffir lime yapraklarını, balık sosunu ve hurma şekerini ekleyin. Lezzetini kontrol edin; tatlı, tuzlu, ekşi ve acı dengesini damak zevkinize göre ayarlayın. Gerekirse daha fazla şeker veya balık sosu ekleyebilirsiniz.
Fesleğeni Ekleyin: Ocaktan almadan hemen önce taze fesleğen yapraklarını ekleyin ve karıştırın.
Servis: Sıcak yasemin pirinci ile birlikte servis yapın. Üzerine biraz taze kişniş veya fesleğen serpiştirebilirsiniz.

Print Recipe