Farinata, nohut unundan yapılan, zeytinyağı ve su ile hazırlanan ince, tuzlu bir krep veya tava ekmeğidir. Genellikle taş fırınlarda yüksek ısıda pişirilir ve dışı çıtır, içi yumuşak bir dokuya sahiptir. İtalya'da aperitivo (aperatif) olarak veya ana yemeğin yanında ekmek yerine tüketilir.
Yöre: Farinata, İtalya'nın Ligurya bölgesi (özellikle Cenova) ve Toskana bölgesinin güneyinde cecina adıyla oldukça popülerdir. Fransa'nın Nice bölgesinde ise socca adıyla bilinir ve benzer şekilde hazırlanır.
Kalori Miktarı: Bir porsiyon Farinata (yaklaşık 100-150 gram), kullanılan yağ miktarına bağlı olarak ortalama 200-300 kalori civarındadır. Sade tüketildiğinde daha hafifken, üzerine eklenen malzemelerle kalori artabilir.
Artı Yönleri:
- Glutensiz: Nohut unu kullanıldığı için doğal olarak glutensizdir, çölyak hastaları veya glutene duyarlılığı olanlar için mükemmel bir alternatiftir.
- Vegan: Hayvansal hiçbir ürün içermez, vegan beslenenler için idealdir.
- Protein ve Lif Kaynağı: Nohut unu sayesinde iyi bir bitkisel protein ve lif kaynağıdır, bu da doyuruculuğunu artırır ve sindirime yardımcı olur.
- Çok Yönlü: Tek başına atıştırmalık olarak, salata yanında ekmek yerine veya üzerine sebze, peynir gibi farklı malzemeler eklenerek ana öğün olarak tüketilebilir.
- Ekonomik ve Basit Malzemeler: Sadece nohut unu, su, zeytinyağı ve tuz gibi temel malzemelerle hazırlanır.
- Hazırlaması Kolay: Temelde karıştır, bekle ve pişir prensibiyle oldukça basit bir tariftir.
Eksi Yönleri:
- Bekleme Süresi: Hamurun dinlenmesi gerektiği için anlık bir atıştırmalık değildir, önceden planlama gerektirir.
- Pişirme Tekniği: Geleneksel olarak çok yüksek ısılı fırınlarda pişirildiği için ev fırınlarında aynı çıtırlığı yakalamak biraz deneme gerektirebilir.
- Lezzet Yoğunluğu: Sade ve hafif bir lezzete sahiptir, bazı damak zevklerine göre tek başına biraz yavan gelebilir, bu nedenle baharatlarla zenginleştirmek önemlidir.
Öncelikli Olarak Hangi Hastalıklara İyi Gelmez (Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar):
- Baklagil Hassasiyeti / Gaz Problemi: Nohut bazı kişilerde gaz ve şişkinliğe neden olabilir. Bu durumu minimize etmek için iyi pişirmek ve yavaş yavaş tüketmek önerilir.
- Böbrek Taşı Hikayesi: Nohut gibi baklagiller, oksalat içerebilir. Oksalat tipi böbrek taşı hikayesi olan bireylerin aşırı tüketimden kaçınması önerilir.
Malzemeler:
- 1 su bardağı (yaklaşık 120 gr) nohut unu
- 2 su bardağı (yaklaşık 480 ml) soğuk su
- 3 yemek kaşığı sızma zeytinyağı (hamur için) + tavayı yağlamak için ekstra
- 1 çay kaşığı tuz (damak zevkinize göre ayarlayın)
- Taze çekilmiş karabiber (isteğe bağlı, pişirme sonrası)
- Taze biberiye (isteğe bağlı, ince kıyılmış, lezzet katmak için)
Hazırlanışı:
- Hamuru Hazırlama: Büyük bir karıştırma kabına nohut ununu alın. Yavaş yavaş soğuk suyu eklerken bir çırpma teli veya el mikseri ile sürekli karıştırın. Topaklanma olmaması için suyu azar azar ve sürekli karıştırarak eklemek önemlidir. Pürüzsüz bir hamur elde edince 3 yemek kaşığı zeytinyağını ve tuzu ekleyip tekrar karıştırın.
- Dinlendirme: Hazırladığınız hamurun üzerini temiz bir bezle veya streç filmle kapatın. Oda sıcaklığında en az 2 saat, tercihen 4 saat veya bir gece buzdolabında dinlendirin. Dinlenme süresi, nohut ununun suyu emmesini ve daha pürüzsüz bir kıvam almasını sağlar. Yüzeyde köpükler oluşabilir, bunlar normaldir.
- Fırını Isıtma: Pişirme süresi başlamadan yaklaşık 30 dakika önce fırınınızı 220°C (425°F) ısıtın. Eğer varsa, fırınınızın fan ayarını kullanın veya ızgara/broiler ayarına yakın bir ısıda pişirin.
- Tepsiyi Hazırlama: Yaklaşık 25-30 cm çapında, metal veya dökme demir bir fırın tepsisine veya pizza tepsisine bolca zeytinyağı gezdirin. Tepsinin her yerinin iyice yağlandığından emin olun, bu farinatanın çıtır olmasını sağlayacaktır.
- Pişirme: Dinlenmiş hamuru son bir kez karıştırın ve üzerinde oluşan köpükleri bir kaşıkla alın. Isınmış ve yağlanmış tepsiye hamuru nazikçe dökün. Hamur tepsiye ince bir tabaka halinde yayılmalıdır. Eğer kullanıyorsanız, ince kıyılmış taze biberiyeyi hamurun üzerine serpiştirebilirsiniz.
- Fırında Pişirme: Önceden ısıtılmış fırında 20-30 dakika kadar pişirin. Kenarları altın rengi olup çıtırlaşmaya başlayınca ve yüzeyinde hafif kahverengi lekeler oluşunca pişmiş demektir. Son 5 dakika isterseniz fırının ızgara (broiler) ayarını açarak yüzeyinin daha çıtır olmasını sağlayabilirsiniz, ancak bu sırada başında beklemeyi unutmayın, çok çabuk yanabilir.
- Servis: Fırından çıkan farinatayı birkaç dakika dinlendirin. Dilimleyerek sıcak olarak servis yapın. Üzerine taze çekilmiş karabiber serpmek lezzetini artırır. Zeytinyağı ile gezdirerek de servis edebilirsiniz.
Afiyet olsun!