Yalancı işkembe çorbası, geleneksel Türk mutfağının şifa deposu işkembe çorbasının lezzetini ve besleyiciliğini arayanlar için daha kolay ve hafif bir alternatif sunar. Özellikle işkembe sevmeyen ya da hazırlama süreci gözünü korkutan kişiler için ideal olan bu tarif, genellikle tavuk veya dana paça eti kullanılarak işkembe çorbasının o karakteristik tadına ve kıvamına ulaşmayı hedefler. Soğuk havalarda içimizi ısıtan ve bağışıklık sistemini destekleyen bu çorba, sofralarımızın vazgeçilmezlerinden biri olmaya aday.
Yöre ve Köken
İşkembe çorbası, Türk mutfağının köklü ve şifa niyetine tüketilen geleneksel çorbalarından biridir. Genellikle sabah erken saatlerde veya gecenin geç vakitlerinde tüketilen, besleyici ve doyurucu bir seçenektir. “Yalancı” versiyonu ise, bu popüler çorbanın modern mutfaklara uyarlanmış, daha erişilebilir ve hazırlaması daha az zahmetli bir halidir. İşkembe yerine tavuk veya dana paça gibi malzemeler kullanılarak, işkembe çorbasının kolajen ve protein zenginliği taklit edilmeye çalışılır.
Kalori Miktarı
Yalancı işkembe çorbasının bir porsiyonu (yaklaşık 250-300 ml) ortalama 180-280 kalori içerir. Bu değer, kullanılan etin yağına (tavuk but/göğüs veya dana paça), terbiyede kullanılan un ve yoğurt miktarına ve eklenen sarımsaklı sosun içeriğine göre değişiklik gösterebilir. Gerçek işkembe çorbasına kıyasla genellikle daha düşük kalorili bir seçenektir.
Yalancı İşkembe Çorbasının Artıları ve Eksileri
Artıları:
- Daha Hafif ve Pratik: Gerçek işkembe çorbasının kendine özgü kokusunu ve uzun pişirme süresini sevmeyenler için idealdir. Hazırlaması daha kolay ve hızlıdır.
- Benzer Lezzet Profili: Doğru terbiye ve sarımsak-sirkeli sos ile gerçek işkembe çorbasının lezzetine oldukça yaklaşır.
- Besleyici ve Şifa Kaynağı: Tavuk veya dana paça suyu kullanıldığında kolajen, protein ve mineraller açısından zengindir. Özellikle soğuk algınlığı, grip ve kas ağrıları gibi durumlarda vücuda iyi gelir.
- Sindirim Dostu: Hafifletilmiş yapısıyla mideyi yormaz ve sindirimi kolaydır.
- Ekonomik: İşkembe bulmak veya hazırlamak bazen zahmetli ve maliyetli olabilirken, tavuk veya paça eti daha ekonomik bir alternatif sunar.
Eksileri:
- Dokusal Farklılık: Gerçek işkembenin kendine has, çiğnenebilir dokusunu birebir sağlamaz. Bu durum, gerçek işkembe severler için tam bir tatmin sağlamayabilir.
- Terbiyenin Kesilme Riski: Çorbanın terbiyesini eklerken dikkatli olunmazsa, çorbada kesilme (pıhtılaşma) yaşanabilir.
- Yoğun Sarımsak ve Sirke Kokusu: Bol sarımsak ve sirke kullanımı, bazı kişiler için tadı ve kokusu yoğun gelebilir.
Hangi Hastalıklara İyi Gelmez?
Yalancı işkembe çorbası genel olarak sağlıklı bir çorba olsa da, bazı özel durumlarda dikkatli tüketilmelidir:
- Yüksek Tansiyon: Tuz ve bazı sosların yüksek sodyum içeriği, yüksek tansiyonu olan kişiler için risk oluşturabilir. Tuz miktarının kontrol altında tutulması önemlidir.
- Mide Rahatsızlıkları: Aşırı sarımsak ve sirke kullanımı, gastrit, ülser veya reflü gibi mide rahatsızlıkları olan kişilerde mideyi rahatsız edebilir veya semptomları kötüleştirebilir.
- Glüten Hassasiyeti/Çölyak: Terbiyede buğday unu kullanılıyorsa glüten içerir. Çölyak hastaları veya glüten hassasiyeti olan bireyler için terbiyeyi glütensiz un (pirinç unu, mısır nişastası) ile veya sadece yoğurtla hazırlamak gerekebilir.
- Yumurta Alerjisi: Terbiyede yumurta sarısı kullanılıyorsa, yumurta alerjisi olan bireyler için uygun değildir. Terbiyeyi yumurtasız olarak sadece yoğurt ve un ile hazırlayabilirler.
Yalancı İşkembe Çorbası Tarifi
Malzemeler:
Çorba için:
- 2 adet tavuk but (kemikli ve derili, veya 300 gr haşlanmış tavuk göğsü/but eti)
- 6 su bardağı su (tavuk butları haşlamak için, sonradan çorba suyu olarak kullanılacak)
- 1 yemek kaşığı tereyağı veya zeytinyağı
- 2 diş sarımsak (ezilmiş)
- Tuz (damak zevkinize göre)
Terbiyesi için:
- 1 adet yumurta sarısı
- 3 yemek kaşığı yoğurt (süzme yoğurt daha iyi kıvam verir)
- 1 yemek kaşığı un (silme, glütensiz seçenek için pirinç unu kullanabilirsiniz)
- Yarım limonun suyu
Üzeri için (Sarımsaklı Sirkeli Sos):
- 2 diş sarımsak (ince ezilmiş)
- 3-4 yemek kaşığı üzüm sirkesi
- 1 tatlı kaşığı pul biber
- 1 yemek kaşığı tereyağı (kırmızı sos için)
Hazırlanışı:
- Tavukları Haşlama: Tavuk butlarını derin bir tencereye alın, üzerini geçecek kadar su ekleyin. Bir tutam tuz ilave edip tavuklar kemiğinden kolayca ayrılacak kadar haşlayın (yaklaşık 30-40 dakika). Haşlanan tavukları sudan çıkarın, bir tabağa alıp soğumaya bırakın. Tavuk suyunu süzerek ayrı bir kaba ayırın.
- Tavukları Hazırlama: Soğuyan tavuk etlerini didikleyerek veya küçük küpler halinde doğrayın. İşkembeye benzer bir görünüm elde etmek için daha ince didikleyebilirsiniz.
- Çorbayı Başlatma: Aynı tencerede (veya yeni bir tencerede) tereyağını veya zeytinyağını eritin. Ezilmiş sarımsağı ekleyip kısık ateşte hafifçe kavurun, kokusu çıkınca didiklenmiş tavuk etlerini ekleyip 1-2 dakika daha çevirin.
- Tavuk Suyunu Ekleme: Ayırdığınız sıcak tavuk suyunu (yaklaşık 5-6 su bardağı) tencereye ekleyin. Çorbayı kaynamaya bırakın. Kaynamaya başlayınca tuzunu kontrol edin ve damak zevkinize göre ayarlayın.
- Terbiyeyi Hazırlama: Ayrı bir kapta yumurta sarısını, yoğurdu, unu ve limon suyunu topak kalmayacak şekilde pürüzsüz olana kadar iyice çırpın.
- Terbiyeyi Çorbaya Ekleme: Kaynayan çorbadan bir kepçe sıcak suyu alıp hazırladığınız terbiyeli karışıma azar azar ekleyerek hızlıca çırpın. Bu işlem, terbiyeyi çorbanın sıcaklığına alıştırarak kesilmesini önleyecektir. Ilıklaşan terbiyeyi yavaşça ve sürekli karıştırarak kaynayan çorbaya ekleyin.
- Pişirme ve Dinlendirme: Terbiyeyi ekledikten sonra çorbayı kısık ateşte 2-3 dakika daha karıştırarak pişirin. Çok fazla kaynatmamaya özen gösterin. Ocaktan alın ve 5 dakika dinlendirin.
- Sarımsaklı Sirkeli Sosu Hazırlama: Küçük bir kasede ezilmiş sarımsakları ve üzüm sirkesini karıştırın. Ayrı küçük bir tavada tereyağını eritin, pul biberi ekleyip hafifçe kokusu çıkana kadar (yakmadan) 30 saniye kadar kavurun.
- Servis: Çorbayı servis kaselerine paylaştırın. Her kaseye bolca hazırladığınız sarımsaklı sirkeli sostan gezdirin ve en son kırmızı biberli tereyağından gezdirerek sıcak servis yapın.
Afiyet olsun!
