Ciabatta, İtalyanca “terlik” anlamına gelir ve ekmeğin yassı, uzun ve gözenekli yapısından gelir. Bu tarifte, klasik ciabatta hamuruna sarımsak ve otlar ekleyerek lezzetini bir üst seviyeye taşıyacağız. Dışı çıtır, içi yumuşacık ve bol delikli bu ekmek, yemeklerin yanında servis etmek veya sandviç yapmak için mükemmeldir.
Yöre: Ciabatta, 1982 yılında Veneto bölgesinde yaratılmış nispeten modern bir İtalyan ekmeğidir. Sarımsaklı ekmek ise dünya genelinde yaygın bir lezzet olup, İtalyan mutfağında sıkça kullanılır.
Kalori Miktarı: Bir dilim (yaklaşık 50-70 gram) Ciabatta Sarımsaklı Ekmek, kullanılan yağ miktarına ve dilimin kalınlığına göre ortalama 150-250 kalori civarındadır.
Artı Yönleri:
- Lezzetli ve Aromatik: Sarımsak ve otların verdiği yoğun aroma ve tat, ekmeği çok daha çekici hale getirir.
- Çıtır Dış, Yumuşak İç: Ciabatta’nın karakteristik özelliği olan çıtır kabuk ve bol gözenekli, yumuşak iç dokusu bu tarifte de mevcuttur.
- Çok Yönlü: Yemeklerin yanında, çorbalarla veya bruschetta olarak servis edilebilir. Sandviçler için de mükemmel bir temel oluşturur.
- Ev Yapımı Tazelik: Fırından yeni çıkmış, sıcacık ve mis kokulu ekmeğin tadı paha biçilemezdir.
- Doyurucu: Yapısı itibarıyla doyurucu bir ekmektir.
Eksi Yönleri:
- Zaman Alıcı: Hamurun uzun süreli mayalanma (fermantasyon) süresi gerektirmesi nedeniyle anında tüketim için uygun değildir, önceden planlama gerektirir.
- El Becerisi Gerektirebilir: Özellikle hamurun şekillendirilmesi ve hassas bir şekilde taşınması başlangıçta biraz pratik gerektirebilir. Ciabatta hamuru oldukça yapışkan bir hamurdur.
- Gluten İçeriği: Buğday unu kullanıldığı için gluten içerir. Glutene duyarlılığı olanlar için uygun değildir.
Öncelikli Olarak Hangi Hastalıklara İyi Gelmez (Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar):
- Gluten Duyarlılığı / Çölyak Hastalığı: Buğday unu içerdiği için gluten hassasiyeti olanlar veya çölyak hastaları için uygun değildir.
- Diyabet: Beyaz un kullanımı kan şekerini hızlı yükseltebilir. Diyabet hastalarının porsiyon kontrolüne dikkat etmesi önerilir.
- Sarımsak Hassasiyeti: Mide hassasiyeti veya IBS (İrritabl Bağırsak Sendromu) olan bazı kişilerde sarımsak gaz veya rahatsızlığa neden olabilir. Bu durumda sarımsak miktarı azaltılmalı veya sarımsak yağı gibi daha hafif alternatifler kullanılabilir.
Malzemeler:
Biga (Ön Maya) için (tercihen bir gece önceden):
- 1/2 su bardağı (60 gr) un (ekmeklik un tercih edilir)
- 1/2 su bardağı (120 ml) oda sıcaklığında su
- 1/8 çay kaşığı instant maya (çok az!)
Hamur için:
- Hazırlanmış biga (ön maya)
- 1,5 su bardağı (180 gr) un (ekmeklik un tercih edilir)
- 3/4 su bardağı (180 ml) ılık su
- 1 çay kaşığı instant maya
- 1,5 çay kaşığı tuz
- 2 yemek kaşığı sızma zeytinyağı (hamur için)
- 3 diş sarımsak, ince kıyılmış veya rendelenmiş
- 1 yemek kaşığı taze kekik veya biberiye, ince kıyılmış (isteğe bağlı)
Hazırlanışı:
- Biga’yı Hazırlama (Ön Maya): Küçük bir kapta un, su ve mayayı karıştırın. Pürüzsüz bir hamur elde edince üzerini streç filmle kapatın ve oda sıcaklığında en az 8-12 saat, tercihen bir gece bekletin. Biga köpüklü ve aktif hale gelmelidir.
- Hamuru Yoğurma:
- Büyük bir karıştırma kabına (veya mutfak robotu kasesine) biga’yı alın. Üzerine 1,5 su bardağı unu, ılık suyu, 1 çay kaşığı mayayı ve tuzu ekleyin.
- Bir spatula ile veya mutfak robotunda düşük hızda karıştırarak tüm malzemelerin bir araya gelmesini sağlayın. Ciabatta hamuru oldukça cıvık ve yapışkan olacaktır, bu normaldir.
- Hamur biraz toparlandıktan sonra zeytinyağını, kıyılmış sarımsağı ve taze otları ekleyin.
- Hamuru yaklaşık 10-15 dakika yoğurun (mutfak robotunda orta hızda veya elinizle katlama tekniğiyle). Hamur pürüzsüzleşecek ve esneklik kazanacaktır.
- İlk Mayalama (Katlama Tekniği):
- Geniş, hafifçe yağlanmış bir kaba hamuru aktarın. Üzerini streç filmle kapatın ve oda sıcaklığında 30 dakika bekletin.
- 30 dakika sonra, hamuru kabın kenarlarından nazikçe kaldırarak ortasına doğru katlayın. Bu işlemi dört yandan da yapın (zarf gibi katlamak gibi). Bu işlem, hamurun yapısını güçlendirecek ve daha iyi gözenekler oluşmasını sağlayacaktır.
- Aynı işlemi 30 dakikada bir, toplam 3 veya 4 kez tekrarlayın. Toplam mayalanma süresi 2-2.5 saat sürecektir. Hamur iki katına çıkmış ve bol kabarcıklı olmalıdır.
- Şekillendirme:
- Çalışma tezgahınızı bolca unlayın. Mayalanan hamuru nazikçe tezgaha aktarın, havasını indirmemeye özen gösterin.
- Hamurun üzerine de biraz un serpin. Hamuru dikkatlice iki eşit parçaya bölün (veya tek büyük bir ekmek yapmak isterseniz bölmeyin).
- Her bir hamur parçasını nazikçe uzun, yassı bir dikdörtgen veya oval şekline getirin. Hamuru çok fazla sıkıştırmayın veya havasını indirmeyin.
- Yağlı kağıt serilmiş fırın tepsisine dikkatlice aktarın.
- İkinci Mayalama:
- Fırın tepsisindeki ciabattaların üzerini hafifçe un serpilmiş temiz bir bezle kapatın ve ılık bir yerde 30-45 dakika daha mayalandırın. Hamurlar hafifçe kabarmış ve daha belirgin bir şekil almış olmalıdır.
- Bu sırada fırını 220°C (425°F) önceden ısıtın. Fırının tabanına küçük bir ısıya dayanıklı kaseye biraz su koyarak buhar oluşturun, bu ciabatta’nın çıtır kabuğunu ve daha iyi kabarmasını sağlayacaktır.
- Pişirme:
- Önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 25-35 dakika kadar pişirin. Ciabattaların üzeri altın sarısı olmalı, kabukları çıtır olmalı ve altına vurduğunuzda tok bir ses çıkarmalıdır.
- Pişirme süresi fırınınıza göre değişebilir.
- Soğutma ve Servis: Fırından çıkan ciabattaları tel ızgara üzerinde tamamen soğumaya bırakın. Soğuduktan sonra dilimleyerek servis yapın.
Afiyet olsun!
