Ispanaklı börek, Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. İncecik açılmış yufkaların arasında, ıspanağın taptaze aroması, karamelize soğanın tatlılığı ve peynirin tuzlu dokunuşuyla birleşen bu börek, her lokmada damaklarda unutulmaz bir iz bırakır. İster kahvaltıda, ister çay saatinde, ister ana yemeğin yanında; bu börek sofralarınıza lezzet ve bereket katacak.
Neden Bu Ispanaklı Börek En İyisi?
- Kat Kat Lezzet: İncecik açılan yufkaların arasına sürülen özel sosu sayesinde, her katı ayrı bir lezzet şöleni sunar.
- İçi Bol ve Doyurucu: Bol ıspanaklı iç harcıyla hem doyurucu hem de besleyicidir.
- Geleneksel ve Otantik: Türk mutfağının köklü lezzetlerinden biri olan ıspanaklı börek, ev yapımı tadıyla fark yaratır.
- Çok Yönlülük: Misafir ağırlarken, pikniklerde veya günlük öğünlerde rahatlıkla servis edilebilir.
- Sağlıklı Seçenek: Ispanağın faydalarıyla dolu bu börek, sebze tüketimini artırmak için de iyi bir yoldur.
Ispanaklı Börek Tarifi
Kalori Miktarı: Yaklaşık olarak porsiyon başına (1 dilim, yaklaşık 100 gr) 250-350 kalori (kullanılan yufka miktarına, yağ ve peynir çeşidine göre değişiklik gösterebilir).
Hangi Yöreye Ait? Ispanaklı börek, Türk mutfağının genelinde yaygın olarak yapılan ve sevilen bir hamur işidir. Özellikle Anadolu'nun birçok yöresinde farklı iç harçları ve yapım teknikleriyle karşımıza çıkar. "Börek" kavramı, Osmanlı İmparatorluğu'ndan günümüze uzanan geniş bir coğrafyanın ortak mutfak mirasıdır.
Artı Yönleri:
- İçerisindeki ıspanak sayesinde vitamin ve mineral açısından zengindir.
- Hem sıcak hem de ılık servis edilebilir.
- Misafirler için şık ve doyurucu bir ikramdır.
- Hazırlaması nispeten kolaydır (hazır yufka ile).
- Buzdolabında saklanabilir ve daha sonra ısıtılarak tüketilebilir.
Eksi Yönleri:
- Hazır yufka kullanılsa bile, el açması yufkaya göre daha az otantik bir lezzet sunabilir.
- Yüksek yağ ve karbonhidrat içeriği nedeniyle porsiyon kontrolü önemlidir.
- Ispanağın iyi süzülmesi gerekir, aksi takdirde börek sulanabilir.
Hangi Hastalıklara İyi Gelmez (Potansiyel Durumlar):
- Çölyak Hastalığı/Gluten Hassasiyeti: Buğday unu içeren yufka kullanıldığı için gluten hassasiyeti veya çölyak hastalığı olan bireyler için uygun değildir.
- Diyabet: Yufkanın karbonhidrat içeriği kan şekerini yükseltebilir. Diyabet hastalarının porsiyon kontrolüne dikkat etmesi önerilir.
- Yüksek Tansiyon/Kalp Hastalıkları: Beyaz peynir ve tereyağı/sıvı yağ kullanımı, doymuş yağ ve sodyum içeriğini artırabilir. Yüksek tansiyonu veya kalp rahatsızlığı olan kişilerin dikkatli tüketmesi önerilir.
- Böbrek Taşı Öyküsü: Ispanak oksalat içerir. Oksalat taşlarına yatkınlığı olan kişilerin aşırı miktarda tüketmeden önce doktorlarına danışmaları önerilir.
Malzemeler:
İç Harç İçin:
- 500 gr taze ıspanak (ayıklanmış, yıkanmış ve iyice süzülmüş)
- 2 adet orta boy kuru soğan (yemeklik doğranmış)
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 200 gr beyaz peynir (ufalanmış)
- 1/2 çay kaşığı kırmızı pul biber (isteğe bağlı)
- Tuz ve karabiber (damak zevkinize göre)
Börek İçin:
- 6 adet hazır yufka (yufka sayısı tepsinin büyüklüğüne göre değişebilir)
- 1/2 su bardağı süt
- 1/4 su bardağı sıvı yağ
- 1 adet yumurta (sarısı üzerine sürmek için ayrılabilir)
Üzeri İçin:
- 1 yumurta sarısı
- 1 yemek kaşığı yoğurt (veya süt)
- Çörek otu veya susam (isteğe bağlı)
Hazırlanışı:
- İç Harcı Hazırlayın:
- Geniş bir tavada zeytinyağını ısıtın. Doğranmış soğanları pembeleşene kadar kavurun.
- İyice süzülmüş ve kabaca doğranmış ıspanakları tavaya ekleyin. Ispanaklar suyunu salıp çekene kadar karıştırarak kavurun. Ocaktan alın ve ılımaya bırakın.
- Ilıyan ıspanaklı karışıma ufalanmış beyaz peyniri, kırmızı pul biberi, tuz ve karabiberi ekleyip iyice karıştırın. Tuz miktarını peynirin tuzluluğuna göre ayarlayın.
- Sosu Hazırlayın: Bir kapta sütü, sıvı yağı ve yumurtayı (eğer sarısını üzeri için ayırmadıysanız) çırpın. Bu sos, yufkaların yumuşak ve lezzetli olmasını sağlayacaktır.
- Böreği Dizme:
- Büyük bir fırın tepsisini (yaklaşık 30x40 cm) hafifçe yağlayın.
- Birinci yufkayı tepsiye serin, kenarları dışarı sarkabilir. Üzerine hazırladığınız sosun yaklaşık 2-3 yemek kaşığı kadarını gezdirin ve her yerine yayın.
- İkinci yufkayı buruşturarak veya parçalara ayırarak tepsiye yerleştirin. Yine üzerine sos gezdirin.
- Bu şekilde iki kat yufka ve sos uyguladıktan sonra, hazırladığınız ıspanaklı iç harcın yarısını eşit şekilde yayın.
- Üçüncü yufkayı buruşturarak yerleştirin ve sos gezdirin. Dördüncü yufkaya da aynı işlemi uygulayın.
- Kalan ıspanaklı iç harcın tamamını bu kata yayın.
- Son iki yufkayı da aynı şekilde serin ve sos gezdirin. En üstteki yufkanın da üzerine sos gezdirin.
- Kesme ve Son Dokunuşlar:
- Böreği dilimlemek istediğiniz şekilde kare veya üçgenler halinde kesin.
- Ayrı bir kapta yumurta sarısını ve yoğurdu (veya sütü) karıştırın. Bu karışımı böreğin dilimlenmiş yerlerine ve her yerine fırça yardımıyla sürün.
- Üzerine isteğe bağlı olarak çörek otu veya susam serpiştirin.
- Pişirme:
- Böreği önceden ısıtılmış 180°C (350°F) fırında yaklaşık 30-40 dakika veya üzeri nar gibi kızarana ve altı da pişene kadar pişirin.
- Fırından çıkardıktan sonra 5-10 dakika dinlendirin ve sıcak veya ılık servis yapın.
Afiyet olsun!